Tadeusz Popiel

---

Życiorys

Studiował w Krakowie, w Szkole Sztuk Pięknych, pod kierunkiem Jana Matejki. Następnie kontynuował naukę w stolicach sztuki: Wiedniu oraz Monachium. Jego artystyczna droga była naznaczona licznymi podróżami, które zaprowadziły go m.in. do Berlina, Kopenhagi oraz Monachium w 1891 roku. W następnych latach odwiedzał również Włochy (w 1894) oraz Rumunię, a po 1897 roku podróżował do Petersburga i Moskwy.

Popiel aktywnie brał udział w życia artystycznego, wystawiając swoje prace na wielu wystawach i zdobywając prestiżowe nagrody. Otrzymał złote medale podczas wystaw w Paryżu w 1890 roku oraz w San Francisco w 1894 roku. Wyróżniał się również jako dekorator — realizował m.in. dekoracje kaplicy św. Stanisława w Bazylice św. Antoniego w Padwie oraz zdobił teatr we Lwowie. Przyczynił się do upiększenia licznych kościołów i instytucji zarówno w Polsce, jak i za granicą, tworząc oraz projektując freski, polichromie i witraże.

Wielką rolę w jego życiu odgrywały także przedsięwzięcia edukacyjne oraz organizacyjne. Był inicjatorem powstania szkół rysunku oraz stowarzyszeń artystycznych, takich jak Młoda Sztuka we Lwowie oraz Stowarzyszenie Artystów w Poznaniu. Mieszkał w różnych miastach, w tym w Krakowie, Lwowie i Czerniowcach, z których często wyprawiał się do Rumunii. Pod koniec swojego życia osiedlił się w Swoszowicach pod Krakowem, gdzie prowadził swoją pracownię.

Był żonaty od 1894 roku z Marią ze Starzewskich, a ich rodzina powiększyła się o dwie córki: Marię (1895-1979) oraz Annę (1900-1982). Za życia Popiel cieszył się dużą popularnością, wyróżniał się niespotykaną pracowitością oraz szerokim zakresem zainteresowań. Niemniej jednak, jego twórczość niejednokrotnie spotykała się z krytyką ze strony zwolenników nowoczesnych prądów artystycznych, którzy uznawali go za przestarzałego i niechętnego do nowości. Zarzucano mu zbytnie przywiązanie do stylu wyniesionego od Matejki, przez co do jego prac odnosiły się zarzuty eklektyzmu.

Po jego śmierci zainteresowanie Popielem zaczęło stopniowo zanikać, a jego nazwisko kojarzone jest obecnie głównie z panoramami, które tworzył wspólnie z Janem Styką.

Ważniejsze prace

Tematyka religijna

Wielowarstwowa twórczość Tadeusza Popiela obejmowała liczne motywy religijne. Wśród nich można wyróżnić:

• Żydów w niewoli babilońskiej,
• Mojżesza na górze Synaj,
• Józefa i żonę Putyfara,
• Żydów modlących się przy świetle księżyca,
• Niewiasty jerozolimskie,
• Nerona,
• Święto Tory.

Panoramy (współautor)

Popiel był również współautorem ważnych panoram, które miały znaczenie dla polskiego malarstwa. Jego dzieła w tej dziedzinie to:

• Panorama Racławicka,
• Panorama siedmiogrodzka,
• Golgota,
• Panorama bitwy pod Grunwaldem, stworzona z Zygmuntem Rozwadowskim,
• Panorama Grobu Bożego dla kościoła bernardynów we Lwowie (obecnie w bernardyńskim kościele w Krakowie).

Inne

Równocześnie, artysta zgromadził również szereg dzieł różnorodnej tematyki. W tej kategorii znajdują się:

• Po burzy,
• Ostatnie chwile Zygmunta Augusta,
• Branki tatarskie,
• Przed karczmą,
• Za oceanem,
• Nad Morskim Okiem,
• Jasełka,
• Syzyf,
• Trzy ścienne kompozycje o tematyce historycznej w kościele Klarysek we Lwowie: Śluby Jana Kazimierza, Wjazd Jana III Sobieskiego do Wiednia oraz Obrona lwowskiego klasztoru bernardynów przed Tatarami i Kozakami,
• Cykle portretów profesorów lwowskich i poczet królów polskich.

---

Oceń: Tadeusz Popiel

---